Geografia

Ramowy rozkład materiału kursu przygotowującego do matury z geografii:

Poziom podstawowy

1. Źródła informacji geograficznej

• Geografia, jako nauka.
• Mapa, jako podstawowe źródło informacji geograficznej.
• Skala mapy-rodzaje i przeliczanie.
• Główne odwzorowania kartograficzne.
• Generalizacja kartograficzna.

2. Ziemia w Układzie Słonecznym

• Teoria geo i heliocentryczności.
• Struktura Wszechświata.
• Charakterystyka i konsekwencje ruchu obiegowego i obrotowego Ziemi.
• Rachuba czasu na Ziemi.
• Kalendarze

3. Litosfera

• Metody odtwarzania dziejów Ziemi .
• Tablica stratygraficzna.
• Główne wydarzenia geologiczne i przyrodnicze w poszczególnych erach i okresach.
• Skały i minerały.

4. Litosfera

• Procesy endogeniczne.
• Wulkanizm i plutonizm.
• Ruchy górotwórcze.
• Trzęsienia ziemi.
• Obszary sejsmiczne i asejsmiczne na świecie.

5. Litosfera

• Procesy egzogeniczne.
• Ruchy masowe na stoku.
• Wietrzenie i krasowienie.
• Działalność rzeźbotwórcza morza.
• Działalność rzeźbotwórcza rzek.
• Działalność erozyjna i akumulacyjna lodowców i lądolodów.
• Ukształtowanie lądów i oceanów.

6. Atmosfera

• Budowa i skład.
• Cyrkulacja atmosferyczna.
• Charakterystyka głównych elementów klimatu.
• Czynniki klimatotwórcze.
• Obserwacja i prognozowanie pogody.
• Charakterystyka podstawowych stref klimatycznych.
• Wpływ człowieka na atmosferę.

7. Hydrosfera

• Obieg hydrologiczny.
• Wody podziemne.
• Właściwości wody morskiej.
• Pływy i prądy morskie.
• Rodzaje i geneza jezior.
• Podstawowe ustroje rzeczne.
• Powstawanie i budowa lodowców.
• Wpływ człowieka na hydrosferę

8. Biosfera i pedosfera

Proces glebotwórczy. Profile glebowe.
Główne gleby strefowe i strefowe.
Główne formacje roślinne na świecie.

Wpływ człowieka na środowisko naturalne.

9. Geografia społeczno-ekonomiczna świata

• Rozwój i rozmieszczenie ludności na świecie.
• Struktury demograficzne.
• Piramida wieku i płci KWR i KSR.
• Migracje.
• Urbanizacja i struktury osadnicze.

10. Przemysł

• Czynniki lokalizacji i funkcje przemysłu.
• Przemysł wysokiej technologii.
• Zasoby naturalne ziemi.

11. Przemysł

• Niekonwencjonalne źródła energii.
• Główne okręgi przemysłowe świata.
• Wpływ przemysłu na działalność człowieka.

12. Rolnictwo

• Typy rolnictwa.
• Czynniki rozwoju rolnictwa.
• Podstawowe uprawy i hodowla na świecie.
• Główne obszary rolnicze świata.
• Problemy z wyżywieniem ludności świata

13. Usługi i komunikacja

• Rola i rozwój usług.
• Transport i łączność.
• Handel zagraniczny.

14. Organizacje międzynarodowe

• Konflikt „Północ-Południe”.
• Konflikty na kontynentach.
• Główne organizacje międzynarodowe i ich rola w kształtowaniu gospodarki światowej.

15. Geografia fizyczna Polski

• Położenie , terytorium i podział administracyjny Polski.
• Rzeżba powierzchni.
• Klimat Polski.
• Wody powierzchniowe.
• Gleby i szata roślinna.

16. Przemysł Polski

• Czynniki lokalizacji przemysłu.
• Wykorzystanie alternatywnych źródeł energii w Polsce.
• Charakterystyka podstawowych gałęzi przemysłu.
• Główne okręgi przemysłowe w Polsce.

17. Rolnictwo Polski

• Typy gospodarstw rolnych.
• Regiony rolnicze w Polsce.
• Główne uprawy i hodowla.
• Problemy polskiego rolnictwa.

18. Usługi i komunikacja

• Rozwój i rola usług na ziemiach Polskich.
• Transport i łączność w Polsce

19. Handel zagraniczny

• Główni partnerzy handlowi .
• Eksport i import Polski.
• Rola handlu zagranicznego

20. Organizacje międzynarodowe

• Unia Europejska, NATO , CEFTA, ONZ.

Kurs przygotowawczy do matury z geografii na poziomie podstawowym odbywa się podczas 20 spotkań. Każde spotkanie trwa 3 godziny lekcyjne, w trakcie których jest jedna przerwa (czas przeznaczony na  przerwę zależy od grupy).

Podczas spotkań uczestnicy kursu utrwalają i pogłębiają wiedzę zdobytą podczas lekcji geografii w szkole średniej. Tematykę zajęć przedstawiono powyżej

Każde zajęcia zazwyczaj poprzedzane są sprawdzeniem wiadomości i umiejętności z zajęć wcześniejszych (testy, ćwiczenia). Ocenione testy, ćwiczenia, zadania są odnotowywane w dziennikach kursu.

Stopnie są niezbędne  do późniejszej oceny postępów kursanta.
W trakcie zajęć, w zależności od poziomu grupy, różnymi metodami prowadzący przedstawia dane zagadnienia. Natomiast kursanci rozwiązują przykładowe arkusze egzaminacyjne, które są następnie sprawdzane i analizowane. Pod koniec każdego spotkania uczestnicy otrzymują zadania domowe, z których wiedza i umiejętności są sprawdzane na kolejnych spotkaniach.

Podczas kursu przewidziane jest jedno spotkanie na tzw. ”Maturę próbną”. Po sprawdzeniu i odpowiednim ocenieniu kursant wspólnie z prowadzącym analizuje swoją wiedzę i zdobyte umiejętności.

Podczas trwania kursu prowadzący na bieżąco ocenia pracę ucznia, a następnie opisuję ją w odpowiednio przygotowanych raportach. Są one przekazywane uczniom i ich rodzicom

Poziom rozszerzony

1. Źródła informacji geograficznej

• Geografia, jako nauka.
• Przedstawienia kartograficzne.
• Odwzorowania kartograficzne.
• Metody kartograficznego przedstawiania danych na mapach.
• Kierunki na mapie i ich orientacja.

2. Geografia astronomiczna

• Poglądy na budowę świata i kształt Ziemi.
• Oświetlenie ziemi w ciągu roku.
• Kalendarze.

3. Litosfera.

• Metody wyznaczania wieku względnego i bezwzględnego skał.
• Tablica stratygraficzna-dzieje Ziemi.
• Budowa wnętrza ziemi.
• Składniki skorupy ziemskiej.

4. Litosfera

• Procesy endogeniczne.
• Teoria tektoniki płyt litosfery.
• Sejsmika.
• Wulkanizm i plutonizm.
• Ruchy izostatyczne.

5. Litosfera

• Procesy egzogeniczne.
• Wietrzenie i krasowienie-formy krasowe.
• Procesy erozyjne na stoku.
• Procesy eoliczne-deflacja i korazja.
• Działalność rzeki morza.
• Formy glacjalne i fluwioglacjalne.
• Ukształtowanie lądów i oceanów.
• Przekrój geologiczny.

6. Atmosfera

• Powstanie, budowa i skład.
• Obieg ciepła w atmosferze.
• Temperatura i usłonecznienie.
• Ciśnienie atmosferyczne-wiatry stałe i okresowe.
• Wilgotność powietrza i opady.
• Czynniki klimatotwórcze.
• Wpływ człowieka na atmosferę.

7. Hydrosfera

• Geneza solarna i geochemiczna.
• Właściwości wody morskiej.
• Wody podziemne i źródła.
• Reżimy rzeczne.
• Jeziora, bagna, mokradła i torfowiska.
• Historia i charakterystyka Morza Bałtyckiego.
• Wpływ hydrosfery na życie i działalność człowieka.

8. Pedosfera i biosfera

• Czynniki i procesy glebotwórcze.
• Profil glebowy.
• Gleby świata-występowanie.
• Bonitacja i przydatność rolnicza gleb.
• Formacje roślinne na lądach.
• Fauna i flora wód.
• Krainy zoogeograficzne

9. Ludność na świecie

• Fazy rozwoju demograficznego.
• Struktury demograficzne.
• Migracje zewnętrzne i wewnętrzne.
• Etapy urbanizacji-typy zespołów miejskich.

10. Ludność na świecie

• Zróżnicowanie rasowe ludności.
• Kręgi kulturowe świata.
• Polityczny podział świata.
• Konflikty zbrojne na kontynentach.
• Rozwój społeczno-gospodarczy państw świata.
• Globalizacja

11. Rolnictwo świata

• Podział i typy rolnictwa.
• Uprawa roślin.
• Chów i hodowla zwierząt.
• Żywność GMO.
• Leśnictwo i rybołówstwo.
• Akwakultura i marikultura.

12. Przemysł

• Czynniki lokalizacji i funkcje przemysłu.
• Rewolucje przemysłowe.
• Technopolie.
• Zasoby naturalne ziemi.
• Wykorzystanie alternatywnych  źródeł energii.
• Wielkie okręgi przemysłowe świata.

13. Usługi

• Usługi i ich rola w gospodarce światowej.
• Rodzaje transportu -charakterystyka.
• Turystyka światowa.
• Handel i usługi finansowe

14. Człowiek w środowisku.

• Antropopresja – przykłady.
• Koncepcje opisujące relacje człowiek-środowisko

15. Geografia fizyczna Polski

• Budowa geologiczna.
• Czwartorzęd w Polsce.
• Ukształtowanie powierzchni.
• Klimat.

16. Geografia fizyczna Polski

• Wody powierzchniowe i podziemne.
• Lesistość i gleby w Polsce.
• Fauna i flora.
• Formy ochrony przyrody

17. Geografia społeczno-ekonomiczna Polski

• Struktura demograficzna.
• Elementy geografii elektoralnej.
• Migracje powojenne Polaków.
• Typy wsi i miast polskich

18. Przemysł, Komunikacja, Usługi

• Współczesny stan gospodarki polskiej.
• Gałęzie przemysłu i okręgi przemysłowe.
• Rodzaje transportu.
• Handel zagraniczny

19. Rolnictwo Polski

• Typy gospodarstw rolnych .
• Uprawa i hodowla.
• Problemy polskiego rolnictwa.
• Leśnictwo i rybołówstwo

Kurs przygotowujący do matury z geografii na poziomie rozszerzonym trwa 60 godzin lekcyjnych. Każde spotkanie to 3 godziny lekcyjne. Kursanci powinni mieć opanowany materiał z poziomu podstawowego. Tematykę zajęć  przedstawia powyższe zestawienie. Sposób prowadzenia zajęć odbywa się podobnie , jak w przypadku poziomu podstawowego, jednak z materiałami dla rozszerzonego.

Kursanci na bieżąco zdobywają stopnie lub punkty , które pozwalają na właściwą ocenę ich postępów.

Podczas jednego spotkania odbywa się tzw. „Matura próbna” , która po ocenieniu jest analizowana i poprawiana.

Prowadzący kurs opisuje postępy (lub ich brak) w specjalnych raportach . Są one udostępniane uczniom oraz rodzicom.